گزارش پنجمین روز از جشنواره چهل‌وسوم تئاتر فجر
شب شلوغ هرمزی‌ها در سالروز افتتاح تئاتر شهر
پنجمین شب از چهل‌وسومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با حضور پرشور هرمزی‌ها در تئاتر شهر، اجرای اثری از کشور عراق در بخش ملل، برگزاری یک نشست تخصصی و انتشار کتابچه بخش پژوهش همراه بود.
به گزارش ایران‌تئاتر، پنجمین شب از چهل‌وسومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر را می‌توان از روی لابی شلوغ تالار اصلی برای تماشای نمایش «ذرات آشوب» به نویسندگی و کارگردانی ابراهیم پشت‌کوهی، شب شلوغ هرمزی‌ها در سالروز افتتاح تئاتر شهر دانست؛ افتتاح تئاتر شهر هفتم بهمن ۱۳۵۱ با روی صحنه رفتن نمایش «باغ آلبالو» نوشته آنتون چخوف به کارگردانی آربی اوانسیان همراه بود. برای همین پشت‌کوهی پس از اجرای «ذرات آشوب» در هفتم بهمن ۱۴۰۳ از اوانسیان یاد کرد.
«ذرات آشوب»، پرتره‌ای از پردلی مردم جزیره هرمز برای بیرون راندن اشغالگران پرتغالی را به تصویر می‌کشد و ازجمله بازیگرانش می‌توان به پژمان جمشیدی و مهدی حسینی‌نیا اشاره کرد. شلوغی تالار اصلی به‌ویژه پس از دو روز تعطیلی این تالار، بیشتر به چشم می‌آمد. شب شلوغی هرمزی‌ها، با شب تقدیر از گروه نمایش عراقی هم‌زمان بود. در این شب سرپرست اداره‌کل هنرهای نمایشی و دبیر جشنواره از عوامل نمایش «دژاوو» از کشور عراق تقدیر کردند. برگزاری نشست تخصصی «فناوری‌های نوین و آینده‌پژوهشی نمایشنامه‌نویسی در ایران» و انتشار کتابچه بخش پژوهش دیگر خبرهای این شب بودند.
تقدیر از گروه عراق
جز اجرای ابراهیم پشت‌کوهی، در شب پنجم جشنواره چهل‌وسوم، ۸ نمایش صحنه‌ای دیگر نیز روی صحنه رفت. تئاتر شهر جز «ذرات آشوب»، میزبان «خون خفته» در تالار چهارسو، «داره بارون می‌آد» در تالار سایه و «دژاوو» در تالار قشقایی بود. «دژاوو» نمایشی از کشور عراق، به نویسندگی و کارگردانی عبدالحمید عبدالحسین که اتابک نادری سرپرست اداره‌کل هنرهای نمایشی، خیرالله تقیانی‌پور دبیر جشنواره، حجت‌الاسلام محمدمهدی بهداروند مشاور دبیر جشنواره، بهمن صادق‌حسنی و محمد حمزه‌زاده به تماشای آن نشستند. نمایشی بی‌کلام که با فرم به جنایت تروریستی داعش در سال ۲۰۱۴ در تکریت، که بیش از ۱۷۰۰ تن کشته داشت، پرداخت. «دژاوو» هم میزبان مدیران بود و هم از سوی آن‌ها تقدیر شد. در پایان این نمایش سرپرست اداره‌کل هنرهای نمایشی به همراه دبیر جشنواره و مشاور دبیر از عوامل این گروه تقدیر کرد و گفت «دژاوو» نمایشی بر مبنای فرم بود که حس مشترک ما ایرانیان به پدیده داعش را منتقل کرد.
اجرای برگزیده استانی و نمایش برهمنی
در کنار این‌ها، تماشاخانه ایرانشهر در تالار دکتر ناظرزاده کرمانی میزبان «ابرها (قطعه‌ای از قلب آسمان)» به نویسندگی مجید غلامی‌نژاد و کیومرث قنبری‌آذر و کارگردانی امین جعفری از بروجن و در تالار استاد سمندریان میزبان «تاری» به نویسندگی عاطفه غیبی‌پور و پویا صادقی و کارگردانی محمد برهمنی از تهران بود. «ابرها (قطعه‌ای از قلب آسمان)» -روایتی از زندگی ده شخصیت با سرنوشت‌های گره خورده در مرگ- پیش‌تر در سی‌وششمین جشنواره تئاتر استانی چهارمحال و بختیاری به عنوان یکی از آثار برگزیده انتخاب شده بود. تاری هم داستان زن و مردی بود که در عمارت متروک خود تنها مانده‌اند. خدمتکاران و سایر خدمه آن‌جا را ترک کرده‌اند و آن‌ها در محاصره مگس‌ها، حتی می‌ترسند پایشان را از عمارت بیرون بگذارند چرا که مورد هجوم قرار می‌گیرند. این نمایش پیش‌تر نیز در تالار استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر طعم اجرای عمومی را چشیده بود.
در پنجمین شب از چهل‌وسومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، تالار وحدت میزبان اجرایی به زبان ترکی، «ستارخان» به نویسندگی و کارگردانی یعقوب صدیق‌جمالی از تبریز، تالار مولوی میزبان «شبیه شبیه آنتیگون» به نویسندگی عنایت‌الله خادم بشیری و کارگردانی ندا شاهرخی و نسیم ادبی از تهران و تالار حافظ میزبان «حوالی جمهوری» به نویسندگی ابوالفضل حسینی‌پور و حمید شهامتی و کارگردانی حمید شهامتی از یزد بودند.
برگزاری نشست تخصصی
برگزاری نشست تخصصی «فناوری‌های نوین و آینده‌پژوهشی نمایشنامه‌نویسی در ایران» یکی دیگر از اتفاقات یکشنبه، هفتم بهمن‌ماه بود. نشستی که مدیریتش بر عهده سیدجواد روشن مدیر بخش پژوهش و دبیر علمی سمینار چهل‌وسومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر بود. سخنرانی آن را هم رامتین شهبازی مدرس، پژوهشگر و منتقد تئاتر و سینما، سعیدرضا خوش‌شانس نویسنده، دراماتورژ و مدرس دانشگاه و آرام محضری نویسنده، نمایشنامه‌نویس و رئیس کانون نمایشنامه‌نویسان و مترجمان خانه تئاتر بر عهده داشتند. این نشست در تالار مشاهیر مجموعه تئاتر شهر برگزار شد. «انسانِ پیروزِ معاصر، انسانی است که هم‌بودگی با ماشین را از طریق سایبرنتیک یاد می‌گیرد و درباره نمایشنامه‌نویسی هم همین صدق می‌کند.» این بخشی از آن چیزی بود که از سوی یکی از سخنرانان نشست، سعیدرضا خوش‌شانس مطرح شد. رامتین شهبازی هم اشاره کرد وقتی درباره آینده صحبت می‌کنیم، یکی از روش‌های پژوهشِ آن، سناریونویسی است؛ این‌که برای آینده چگونه سناریو بنویسیم و این‌که آن سناریو تا چند درصد به منصه ظهور برسد. آرام محضری هم از این گفت که هوش مصنوعی در حال حاضر قادر است بسیاری از مشاغل را تعطیل کند، اما نمایشنامه‌نویسی، شغل نیست. چون نمی‌توان نمایشنامه‌نویس بود و فقط از این طریق امرار معاش کرد.
انتشار کتابچه بخش پژوهش
یکشنبه، هفتم بهمن‌ماه همچنین کتابچه بخش پژوهش چهل‌وسومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با چکیده ای از مقالات حاضر در بخش پژوهش منتشر شد. در این کتابچه یادداشت‌هایی از خیرالله تقیانی‌پور دبیر جشنواره و سیدجواد روشن مدیر بخش پژوهش نیز آمده است. همچنین علاوه بر معرفی شورای علمی بخش پژوهش، چکیده مقالات حاضر در این دوره از جشنواره نیز در این کتاب به چشم می‌خورد. فهرست نشست‌های تخصصی، کارگاه‌های آموزشی و کتاب‌های منتشر شده در جشنواره از دیگر بخش‌های این کتابچه محسوب می‌شود. کتابچه‌ای که به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر شده است.
از اجرای خیابانی «مستردیفال» تا «قالی» در تئاتر شهر
در پنجمین شب از جشنواره چهل‌وسوم همچنین ۶ نمایش خیابانی اجرا شد؛ «رفح»، «تار و پود»، «رایت‌فلایر»، «مستردیفال» و «قالی» در محوطه مجموعه تئاتر شهر و نمایش میدانی «ساعر۵» در گذر فرهنگ منطقه عباس‌آباد. در بخش به‌علاوه فجر نیز تماشاخانه‌های خصوصی میزبان نمایش‌های صحنه‌ای «زنبورهای کارگر»، «سیئر» و «خلواره» بودند. پنجمین شب از جشنواره چهل‌وسوم، با روی صحنه رفتن ۹ اثر در بخش صحنه‌ای، ۶ اثر در بخش خیابانی و سه اثر در بخش به‌علاوه‌فجر به پایان رسید.
چهل‌وسومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر از سوم تا سیزدهم بهمن‌ماه به دبیری خیرالله تقیانی‌پور در حال برگزاری است.
